Το Έργο

Δράσεις ευαισθητοποίησης του πληθυσμού για το πρόβλημα της λειψυδρίας και στρατηγικές αντιμετώπισης της με έμφαση στην επαναχρησιμοποίηση των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων.

Χρηματοδότηση: Πράσινο Ταμείο
Πρόγραμμα ΦΥΣΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ-ΚΑΙΝΟΤΟΜΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Έναρξη έργου: 1 Σεπτεμβρίου 2023
Διάρκεια: 12 μήνες

Σκοπός του προγράμματος

Το πρόγραμμα μας αποσκοπεί:

Περιγραφή του αντικειμένου του προβλήματος

Η λειψυδρία είναι η μη επαρκής διαθεσιμότητα πόσιμου νερού ή αρδευτικού νερού λόγω φυσικής έλλειψης ή λόγω αδυναμίας πρόσβασης σε επαρκείς ποσότητες νερού. Η λειψυδρία επηρεάζει ήδη κάθε ήπειρο. Η χρήση του νερού αυξάνεται παγκοσμίως με ρυθμό μεγαλύτερο από το διπλάσιο του ρυθμού αύξησης του πληθυσμού, και ένας αυξανόμενος αριθμός περιοχών αγγίζει το όριο στο οποίο, οι κάτοικοι δεν έχουν πρόσβαση σε αρκετή ποσότητα νερού. Αυτό συμβαίνει κυρίως σε ξηρές περιοχές.

Ένας ορισμός που μπορεί να δοθεί για την λειψυδρία με ποσοτικούς όρους είναι η κατάσταση στην οποία οι κάτοικοι έχουν πρόσβαση σε λιγότερο από 1000 m3 νερό το χρόνο. Στην πραγματικότητα υπάρχουν άνθρωποι που ζουν με λιγότερο από 500 m3 το χρόνο.

Στις παρακάτω εικόνες δίνεται η κατάσταση στην Ευρώπη όπως ήταν το 2016 και όπως αναμένεται να είναι το 2026, υιοθετώντας ένα σενάριο στο οποίο η μέση θερμοκρασία θα αυξηθεί λιγότερο από 2 oC.

Σχήμα 1. Μέση έλλειψη νερού στην περίοδο 1990 – 2014 και εκτίμηση κατάστασης για την περίοδο 2024-2030. Με μαύρο χρώμα παριστάνονται οι περιοχές οι οποίες αντιμετωπίζουν έντονα φαινόμενα λειψυδρίας (πηγή: Κοινό κέντρο ερευνών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής).

Η Εθνική στρατηγική για τα θέματα της λειψυδρίας περιλαμβάνει μέτρα προκειμένου να περιορίσει τον κίνδυνο ανεπάρκειας νερού, με έμφαση στην επαναχρησιμοποίηση το νερού για την άρδευση των καλλιεργειών ΄για βιομηχανικές χρήσεις, τη επέκταση της χρήσης της αφαλάτωσης για παραγωγή πόσιμου νερού με έμφαση εφαρμογής της στα νησιά και την εξοικονόμηση νερού, μέσω της μείωσης της κατανάλωσης.
Επί του παρόντος, περίπου 1 δισεκατομμύριο κυβικά μέτρα επεξεργασμένων αστικών λυμάτων επαναχρησιμοποιούνται ετησίως, που αντιπροσωπεύει περίπου το 2,4% των επεξεργασμένων αστικών λυμάτων και λιγότερο από το 0,5% των ετήσιων απολήψεων γλυκού νερού στην ΕΕ. Τόσο τα νότια κράτη μέλη, όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Ελλάδα, η Μάλτα και η Κύπρος, όσο και τα βόρεια κράτη μέλη όπως το Βέλγιο, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο έχουν ήδη σε εφαρμογή πολυάριθμες πρωτοβουλίες σχετικά με την επαναχρησιμοποίηση του νερού για άρδευση, βιομηχανικές χρήσεις και αναπλήρωση υδροφορέων. Η Κύπρος και η Μάλτα επαναχρησιμοποιούν ήδη περισσότερο από το 90% και το 60% των λυμάτων τους αντίστοιχα, ενώ η Ελλάδα, η Ιταλία και η Ισπανία επαναχρησιμοποιούν μεταξύ 5 και 12% των λυμάτων τους, υποδηλώνοντας σαφώς τεράστιες δυνατότητες περαιτέρω απορρόφησης (https://ceenergynews.com/energy-me/how-to-reuse-treated-urban-wastewater-for-agricultural-irrigation/, 19 Αυγούστου 2022).

Προκύπτει συνεπώς, ότι η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη αρκετά πίσω στην επαναχρησιμοποίηση των υδάτων, παρόλο που είναι μια από τις Ευρωπαϊκές χώρες που αναμένεται να πληγεί σημαντικά από τα έντονα φαινόμενα λειψυδρίας στις επόμενες δεκαετίες.